A consonànte a se scrîve dóggia dòppo a vocâle tònica cùrta de paròlle ciànn-e che finìscian con vocâle séncia (atençión a-a i di digràmmi ci e gi, ch'a l'é sôlo in ségno gràfico). Inte tùtti i âtri câxi a se scrîve séncia. In particolâre e consonànte pretòniche (sàiva a dî quélle che vêgnan prìmma de l'acénto tònico) vàn scrîte sénce.

Nòtta 1. A régola a vâ-ànche quànde a vocâle a vêgne prìmma de 'n digràmma ò de 'n grùppo de consonànte che se pêuan radogiâ (cómme i digràmmi ch, gh e i grùppi dr, tr, ecc.).

Nòtta 2. O digràmma gn, ch'o rapresénta o són [J], o digràmma sc e o trigràmma sci, che rapreséntan o són [S], no se peuan radogiâ: inte quésti câxi a régola a no se peu aplicâ: l'intensitæ da consonànte a l'é stabilîa da l'acénto in sciâ vocâle mìssa prìmma do digràmma: vêgno ["ve:Ju] (e lónga, són [J] cùrto), légno ["leJJu] (e cùrta, són [J] dóggio); riêscio ["rje:Su] (e lónga, són [S] cùrto), péscio ["peSSu] (e cùrta, són [S] dóggio).

Paròlla ciànn-a con vocâle tònica cùrta: consonànte dóggia
càppo, segrétto, bèllo, rìmma, déutta, mòddo, pómmo, stùffo;
ànche se gh'é i digràmmi ci e gi: dìccia, móccio, féuggia, fìggio,
ò di grùppi che se pêuan radogiâ: bàcchi, dàgghe, lìbbro, quàttro, làddro, òffro.

Paròlla ciànn-a con vocâle tònica lónga: consonànte séncia
crovâta, mêzo, tæra, bîra, aprêuvo, galiöto, côre (lê o côre), tradûto;
ànche se gh'é i digràmmi ci e gi: quâgia, lêgio.

Paròlla ciànn-a con dôe vocâle a-a fìn da paròlla: consonànte séncia
àmoa, sélou, pìloa, séucai, còpio (mi còpio), cóbia, tùmou.

Paròlla ciànn-a con consonànte a-a fìn da paròlla: consonànte séncia
(sto câxo o càpita inta coniogaçiòn di vérbi)
làpan, védan, pìcan, séunan, lòcian, tócan, sùsan;
anche in presensa do grùppo nn- ch'o vêgne n-
trapàn-an, çén-an, coxìn-an, raxón-an, zazùn-an.

Paròlla ch'a no l'é ciànn-a: consonànte séncia
fràvego, lépego, vìxita, stéumago, zóveno, lùvego.

Nòtta
Pe vîa de sta régola chi, quànde 'na paròlla a vêgna alterâ a consonànte a peu pasâ
- da dóggia a séncia: lìbbro - librétto, òmmo - òmétto - òmetìn;
- da séncia a dóggia: prezépio - prezéppi, vìçio - vìççi.

A Règola pe radogiâ e consonànte a tradûe ezataménte o mòddo de parlâ inte doî câxi: pe-e paròlle ciànn-e che finìscian pe vocâle séncia e pe-e consonànte pretòniche, quèlle che vêgnan prìmma de l'acénto tònico. Inti âtri câxi (paròlle ciànn-e che finìscian pe dôe vocâle, per consonànte e paròlle che non són ciànn-e) peu sucêde che, inte l'invexéndo do parlâ, a consonànte ch'a vêgne dòppo a scìlaba tònica a ségge dîta dóggia. Coscì peu capitâ de prononçiâ léppego, càmmoa, sùccido, véddan, çénn-an.

Scibén che a cösa mêgio a l'é de segoî a Regola chi enonçiâ, se un o veu pròpio marcâ l'énfaxi do moménto l'é amìssa a Déroga:
pe-e paròlle ciànn-e che finìscian pe dôe vocâle, pe consonànte e pe-e paròlle che no són ciànn-e l'é consentîo de radogiâ a consonànte ch'a vêgne dòppo a vocâle tònica cùrta.

Pe-e paròlle conpòste ghe peu êse quàrche problêma into scrîvile dæto che, inte sto câxo, l'acénto secondâio o se fa sentî de ciù. Fèmmo 'n ezénpio. O Cazàssa into seu vocabolâio do 1876 o scrive e paròlle lappasûppe, Bōccadaze. Cómme vàn scrîte inta grafîa ofiçiâ? O problêma o nàsce perché l'acénto secondâio in sciâ prìmma a de lappasûppe e in sciâ ō de Bōccadaze o se fa sentî a-o pónto che e consonànte che ségoe ste dôe vocâle pâ che séunan dógge. E posciblitæ són dôe:

1. dêuviâ a Régola e métte a consonànte séncia: lapasùppe, Bocadâze;
2. marcâ l'acénto secondâio e scrîve a consonànte dóggia: làppasùppe, Bóccadâze.

Tùtte e doê posciblitæ vàn bén: çèrne unn-a ò l'âtra soluçión a l'é lasciâ a-a sescibilitæ de chi scrîve. Chi a l'Académia émmo scrîto làppasùppe, Bocadâze, Picaprîa.

Fèmmo notâ che pròpio pe quésta raxón e paròlle conpòste con "pòrta" e "pòrto" mantêgnan o són [O]: se dixe pòrtaféuggio [pOrtaf"2:ddZu] (eròu [purtaf"2:ddZu]), Pòrtofìn [pOrtu"fiN] (eròu [purtu"fiN]), ecc.