Into mæ cheu gh’é ’n pòsto speciale riservòu a Lê, insémme a-e personn-e ch’ò avûo ciù câe inta mæ vìtta. L’ò conosciûa quand’êa ’n strofóggio de sêi ànni e ò avûo a fortùnn-a d’avéila vixìn a mi finn-a a unz’ànni: a mæ Méistra. Gh’êa doê schêue, a Sàn Pê d’Ænn-a, in fàccia a-a Vìlla Scàssi, doî palaççi da l’aspètto ’n pö trìste, a-i lâti de quélla bèlla vìlla stòrica ciamâ “a Beléssa”; ’na schêua pe-i masccétti “Giuseppe Mazzini” e unn-a pe-e figêue “Maria Mazzini”.

A-a giornâ d’ancheu, pe fortùnn-a, scìnn-a inte schêue privæ gestîe da-e Móneghe, no l’exìste ciù quélla divixón asùrda tra màscci e fìgge, e clàsse són méscce e a me pâ ’na cösa giustìscima, ma a quélli ténpi e schêue êan rigorozaménte separæ perché…manimàn. Ògni clàsse a l’avéiva ’na méistra sôla pe tùtte e matêie; sàrvo a méistra de cànto ch’a dovéiva trasformâ ’n brànco d’öchétte inte ’n cöro. No gh’êa mànco ancón i insegnànti de sostêgno: coscì, de vòtte, se capitâva quàrche figeu ’n pö difìçile, tocâva a-a méistra fâsene càrego con sànta paçiénsa.

A mi a me pàiva tànto bèlla, a mæ Méistra; a no l’êa èrta, ma bén proporçionâ, biónda, cavélli cùrti, éuggi celèsti e sorîzo dôçe. Quànde véddo Giuliétta Masina inte quàrche vêgio film, no pòsso fa a mêno de pensâ a Lê. O prìmmo ricòrdo che m’é arestòu inprèsso, do prìmmo giórno de schêua, o ma-a ripòrta davànti vestîa de celèste, co-îna colànn-a de pèrle giànche e ’n pâ de scarpétte co-îna gàssa in çìmma. Malgràddo o sò aspètto fràgile, cómme insegnànte a l’êa sevêra e i vôti bèlli bezugnâva meitâseli. Dovéivimo stâ compòste inti bànchi, fâ silénçio durànte a leçión e fâ merénda sôlo inte l’intervàllo. Ma inte sta mainêa e figêue che són pasæ inte sò clàsse àn inparòu a scrîve coretaménte, a conportâse bén e se són fæte önô a-e médie e a-e superiôri.

Quàrche vòtta me càpita de védde di progràmmi in televixón dôve i concorénti, gréndi e magâra co-o sò bèllo tìtolo de stùdio, nêgan inte ’n gòtto d’ægoa davànti a çèrte domànde, e me réndo cónto che e rispòste giùste ghe l’ò inta tésta scìnn-a da-i ténpi da mæ méistra, perché són tànte e cöse ch’ò inparòu da Lê, cöse che de vòtte no êan mànco in sciô lìbbro de schêua. Ma tànta a l’êa a sò pasción d’insegnâ che a ne metéiva coæ d’inparâ sénpre de ciù.

A faxéiva ànche di bèlli diségni in sciâ lavàgna, e mi, che no són bónn-a a fâ ’n’ö co-o gòtto, restâvo incantâ da-a sò abilitæ, ma no gh’é stæto vèrso che inparésse, perché o diségno o l’é ’na döte istintîva e se no ti ghe l’æ, gh’é pöco da fâ, l’é cómme fâ cantâ ’n stonòu. Naturalménte no se ghe dâva do ti a-a méistra, cómme s’ûza òua, a l’êa “la Signora Maestra”, a dònna ciù inportànte dòppo a màmma, quélla che giórno dòppo giórno a n’arvîva a ménte perché inparéscimo a raxonâ co-o nòstro çervéllo. A l’avéiva ànche ’na salûte de færo, perché inte çinqu’ànni no me pâ d’avéi avûo de suplénti.

Me ricòrdo de quànde, ’na vòtta a-a setemànn-a a ne faxéiva fâ “il dettato ortografico”, ’na série de frâzi dôve a gh’infiâva paròlle difìçili che, con quéllo scistêma, no èmmo ciù ascordòu. “Ho messo a soqquadro per trovare il taccuino” a l’é ’na frâze de quélle che me són arestæ inprèsse. Quànd’a ne spiêgâva a stöia de spésso a ne faxéiva védde de ilustraçioìn de personàggi famôxi che no ò ciù ascordòu, tànto che quànde, a quarant’ànni, són anæta a fâ un viâgio in Egìtto, gh’ò mandòu ’na cartolìnn-a do faraón Ramsès segóndo, che pròpio lê a m’avéiva fæto conósce.

’Na vòtta a l’ànno, inte ’na bèlla giornâ de primavéia, tùtta a clàsse a se spostâva inta Vìlla Scàssi a fâ a föto-ricòrdo e quélle çinque fotografîe l’ò conservæ gelozaménte insémme a-e pagèlle. A l’à vosciûo bén a tùtte e sò scolâe, ma con mi gh’é stæto ’n rapòrto speciâle, sémmo restæ in contàtto pe tùtta a vìtta, e quànde anâvo a trovâla, ch’a l’êa diventâ ’na vegétta sénpre ciù picìnn-a e arensenîa, a me faxéiva ’na teneréssa che l’aviéiva pigiâ in bràsso pe ninâla cómme ’n figeu picìn. Fòscia a Sàn Pê d’Ænn-a ghe saiâ ancón quàrche ex-aliêva ch’a se ricordiâ da Sciâ Svicher, quélla mâvegiôza méistra che n’ascordiô mâi. Gràçie sciâ Méistra, gràçie.

Ebe Buono Raffo

Pigiòu da-o Gazzettino Sampierdarenese Anno XLIII - N. 3, 31 de màrso do 2014